کووید ۱۹ چگونه فعالیت صنایع خلاق را مختل کرده است؟

از زمان شیوع بیماری کووید ۱۹، دولت‌های مختلف جهان واکنش‌های مختلفی در سطح کشوری، استانی و شهری دربارۀ آن داشته‌اند و افزایش یا کاهش موارد ابتلا به این بیماری بر این واکنش‌ها تأثیرگذار بوده است. با وجود تفاوت وضعیت و اقدامات کشورها در برابر این همه‌گیری، اشتراکاتی نیز بین آن‌ها وجود داشته است، از جمله محدودیت‌های اِعمال‌شده برای برگزاری جلسات گروهی، ممنوعیت سفرها و تعطیلی مشاغل و سازمان‌ها.

صنایع خلاق فرهنگی، از صنایعی بودند که به‌دلیل اِعمال محدودیت بر آن‌ها، دچار آسیب‌های جدی شدند و هرچه همه‌گیری شدت پیدا کرد، بیشتر آسیب دیدند. بسیاری از کشورها دست‌کم برخی از فرایندی که در تصویر ۱ نشان داده شده است و برخی نیز تمام این چرخه را طی کرده‌اند. صنایع خلاق فرهنگی نیز مانند سایر مؤسسات و مشاغل، ناچار شده‌اند ظرفیت خود را کاهش دهند یا تعطیلی موقت را در راستای اِجرای قوانین قرنطینه، تجربه کنند و روشن است که «هرچه احیای آن‌ها بیشتر به تعویق بیفتد، تأثیر پایدارتری بر آن‌ها خواهد گذاشت» (UNESCO, 2020)[1].

علاوه بر این، فقط تعداد کمی از کشورها موفق شدند تا حدی گسترش ویروس را مهار کنند که بتوانند محدودیت‌ها را لغو کنند تا در پی آن فعالیت صنایع خلاق فرهنگی تقریباً به حالت عادی بازگردد.

تصویر 1. نمونه‌ای از توالی اقدامات بهداشت عمومی در برابر همه‌گیری کرونا و تأثیر آن‌ها بر صنایع خلاق فرهنگی

فعالیت کدام صنایع خلاق فرهنگی بر اثر همه‌گیری کووید ۱۹ بیشتر مختل شده است؟

اقدامات دولت‌ها در جهت جلوگیری از گسترش کووید ۱۹، به ویژه شش حوزه از صنایع خلاق فرهنگی را، به‌دلیل ماهیت آن‌ها، بیشتر تحت تأثیر منفی قرار داد. این صنایع، صنایعی هستند که حضور فیزیکی و تعامل اجتماعی در آن‌ها اهمیت بیشتری دارد؛ برای مثال، تجربیات فرهنگی‌ای همچون تئاتر، موسیقی زنده، جشنواره‌ها و نمایشگا‌ه‌ها که به حضور مخاطب در مکان اجرا وابسته‌اند، دچار اختلال بیشتری شده‌اند تا تجربیات فرهنگی‌ای چون تلویزیون، کتاب، موسیقی ضبط‌شده و بازی‌های رایانه‌ای که به صورت دیجیتال یا در خانه، قابل دسترسی هستند. حتی بین میزان آسیب واردشده به فعالیت‌هایی که لزوماً باید در فضای سرپوشیده انجام شوند و فعالیت‌هایی که امکان برگزاری در فضای باز را دارند نیز تفاوت وجود دارد. سهولت یا دشواری متناسب‌سازی فضاهای سرپوشیدۀ مختلف برای اجرای دستورالعمل‌های بهداشتی نیز متفاوت است؛ برای مثال، در اجرای کنسرت زنده، امکان فراهم‌کردن زمینۀ اجتناب از تجمع و ارتباط با دیگران و جلوگیری از لمس سطوح، دشوارتر از نمایشگاه‌های هنری و موزه‌هاست.

در نهایت، بین مشاغل فرهنگی‌ مختلف از نظر امکان دورکاری نیز تفاوت وجود دارد؛ برای مثال، مشاغلی چون طراحی، تبلیغات و نشر و بازی‌‌، که مبتنی بر کارهای دفتری هستند، قابلیت بیشتری برای ادامۀ فعالیت به‌صورت دورکاری دارند تا مشاغلی که وابسته به فعالیت بدنی هستند، مثل سینما و تئاتر.

تصویر ۲. ویژگی‌های مهمی که بر سطح اختلال در شش تجربۀ فرهنگی تأثیر می‌گذارد

(مأخذ: BOP Consulting, 2021)

نمودارهای زیر آسیب‌های واردشده به زیربخش‌های فرهنگی مختلف در سراسر مناطق و کشورهای جهان را در دوران همه‌گیری نشان می‌دهد:

این مطلب برگرفته از منبع زیر است:

UNESCO (2021). “HOW HAS COVID-19 DISRUPTED THE CULTURAL AND CREATIVE INDUSTRIES?” in Cultural and Creative Industries in the Face of COVID-19 – An Economic Impact Outlook, Pp. 13-17.

قابل دسترسی به آدرسِ

https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000377863